Lutnictwo co to jest i jak zacząć?

Lutnictwo jest to sztuka tworzenia instrumentów strunowych. Nazwa tej sztuki wywodzi się od lutni ale z czasem ich wytwórcy zaczęli tworzyć również inne instrumenty.

Kim jest lutnik i jak nim zostać?

Lutnik to zawód łączący ze sobą najwyższą jakość rzemiosła i sztukę. Lutnictwo to zajęcie wymagające posiadania szerokiej wiedzy na temat wielu różnych materiałów i ich obróbki i wykończenia oraz wysokich zdolności rzemieślniczych gdyż większość elementów lutnik wytwarza samodzielnie.
Wielu lutników specjalizuje się w określonym typie budowanych instrumentów tak więc możemy spotkać lutników budujących gitary klasyczne i akustyczne, instrumenty smyczkowe czy instrumenty dawne.
W dobie instrumentów elektrycznych i elektronicznych istnieją również lutnicy specjalizujący się w budowie instrumentów elektrycznych takich jak gitary i basy. Są to instrumenty które w łatwy sposób można wyprodukować w fabrykach jednak prawdziwie lutnicze instrumenty tego typu posiadają cechy jakich nigdy nie znajdziemy w wytworach masowej produkcji.
Najprostsza droga by zostać lutnikiem to ukończyć dedykowaną szkołę oraz terminowanie u jednego z aktywnych lutników. W dzisiejszych czasach jest to niestety dość trudne gdyż sporo instrumentów budowanych jest w azjatyckich fabrykach a samo lutnictwo wymaga wielu lat nauki i praktyki. Z drugiej strony aktualne trendy muzyczne nie zwiększają zapotrzebowania na instrumenty klasyczne.
Mimo tych wszystkich trudności lutnictwo to bardzo satysfakcjonujące zajęcie a sam proces tworzenia instrumentu może być równie satysfakcjonujący jak efekt końcowy. Najlepsi lutnicy cieszą się międzynarodową renomą a klienci czekają do nich w kolejce.

Jakie instrumenty budują lutnicy?

Instrumenty wykonywane przez lutników możemy podzielić na dwie podstawowe grupy czyli instrumenty strunowe szarpane oraz instrumenty smyczkowe. W grupie instrumentów strunowych szarpanych znajdują się między innymi gitara klasyczna, gitara akustyczna, gitara basowa, lutnia, mandolina, banjo, bałałajka i podobne. Instrumenty strunowe smyczkowe to skrzypce, altówka, wiolonczela czy kontrabas.
Niektórzy lutnicy specjalizują się w budowie instrumentów dawnych takich jak Viola da gamba, Violone, Lutnia, Fidel, Baryton, Rebec, Pochette i wielu innych.
Wielu lutników wykonuje również osprzęt do swoich instrumentów taki jak kołki, siodełka, podstawki czy smyczki.

Czy mogę samodzielnie zbudować instrument?

Lutnictwo może być pięknym hobby. Jeśli więc posiadasz zamiłowanie do prac ręcznych zdecydowanie polecamy zainteresowanie się tym tematem.
W dzisiejszych czasach dostępnych jest mnóstwo informacji na każdy możliwy temat dosłownie na wyciągnięcie ręki a internet oraz portale społecznościowe łączą miłośników samodzielnego tworzenia instrumentów z prawdziwymi lutnikami. Daje to możliwości samodzielnego kształcenia się i zdobycia wszystkich informacji potrzebnych do zbudowania własnego instrumentu.
Dobrze jest zacząć od budowy prostych instrumentów takich jak gitara elektryczna które nie wymagają posiadania dużego warsztatu a dzięki wykorzystaniu dostępnych w handlu podzespołów możemy złożyć swój pierwszy instrument na stole w kuchni.
Dobrym wstępem do takich prac może być też samodzielna modyfikacja posiadanych instrumentów oraz proste prace naprawcze. Własnoręcznie wyrównując progi, wymieniając elektronikę czy klejąc mostek możemy nauczyć się pracy z lutownicą, klejami oraz różnymi narzędziami ręcznymi.

Jakich narzędzi potrzebuje i materiałów lutnik?

Lutnictwo opiera się na pracy z wieloma różnymi materiałami ale najczęściej kojarzone jest z pracą w drewnie. Istnieje wiele narzędzi specjalnie przystosowanych do prac czysto lutniczych choć często wystarczą standardowe narzędzia stolarskie czy ciesielskie. Podstawowe narzędzia do pracy w drewnie to różnego rodzaju piły, strugi, tarniki i pilniki. Do drobnych prac przydatne mogą być specjalne piły japońskie (na przykład do nacinania podstrunnicy pod progi), nożyki czy dłuta snycerskie.
Do pracy z instrumentami progowymi potrzebnych będzie kilka narzędzi do metalu takich jak cążki do przycinania progów, kilka różnych pilników do koronowania i obróbki końcówek progów. Siodełka, które wykonuje się często z kości, hebanu lub materiałów sztucznych wymagają osobnego zestawu pilników do obróbki oraz wykonania nacięć pod struny.
Do klejenia potrzebne są różnego rodzaju ściski oraz różnego typu kleje do drewna oraz innych tworzyw. Do prac wykończeniowych potrzebne będą materiały ścierne i polerujące. Do regulacji instrumentów przydadzą się też klucze różnego typu w wielu rozmiarach takie jak imbusowe (ampulowe), płaskie, oczkowe, fajkowe zarówno metryczne jak i calowe oraz różne cążki czy szczypce.
Naszym zdaniem warto jest od razu inwestować w narzędzia dobrej jakości gdyż nie tylko jest to opłacalne w długim okresie czasu to jeszcze znacznie ułatwia pracę co przekłada się wprost na lepsze efekty nasze pracy którą możemy wykonać w krótszym czasie. Dobre narzędzia zostaną w domu na lata i mogą przydać się nawet jeśli zrezygnujemy z dalszego uprawiania lutnictwa.