PROGI GITAROWE

Z czego wykonane są progi do gitary?

Najczęściej spotykane progi w gitarach i basach są wykonane ze specjalnego stopu metalu zwanego nickel-silver lub german-silver. Stop ten, wbrew nazwie nie zawiera srebra ale był wymyślony w jego zastępstwo. Skład stopu może różnić się w zależności od producenta progów a jednym z najważniejszych składników jest nikiel. Aktualnie dostępne są w ofercie progi ze stopu zawierającego 12%, 18% a nawet 25% niklu. Im więcej niklu w stopie tym większa twardość stopu co wpływa nie tylko na łatwość obróbki ale i na trwałość progów.

W ostatnich czasach coraz większą popularność zdobywają progi wykonane ze stali nierdzewnej. Progi tego typu charakteryzują się najwyższą trwałością ale są znacznie trudniejsze w instalacji i obróbce.

Spotkać można też progi wykonane z innych materiałów takich jak mosiądz, brąz, tytan, metale anty-alergiczne czy autorskie stopy typu EVO-Gold.

Progi mosiężne, z brązu oraz materiału EVO-Gold charakteryzują się złotym kolorem ale bardzo różnymi właściwościami. Mosiężne progi spotykane są w najtańszych instrumentach z nylonowymi strunami i nie polecamy stosowania ich do stalowych strun z racji ich niskiej trwałości. Progi EVO-Gold lub z brązu charakteryzują się dużą twardością i znacznie lepszą trwałością niż progi niklowe oraz potrafią uwydatnić brzmienie dobrych instrumentów.

Progi tytanowe nadają się właściwie głównie do gitar klasycznych (ewentualnie akustycznych). Są bardzo lekkie i bardzo dźwięczne.

Dla osób z alergią na nikiel postały też specjalne stopy anty-alergiczne które brzmieniowo i trwałością nie różnią się od progów niklowych ale nie zawierają niklu.

Jaki kształt progów wybrać?

Progi występują w kilku kształtach. Standardowy, najbardziej popularny drut progowy w przekroju wygląda jak grzybek z pół-okrągłą koroną (czapką). Spotkać można też progi o trójkątnym lub asymetrycznym przekroju korony. Takie rozwiązania mają zmniejszyć pole kontaktu struny z progiem co powinno poprawić dokładność strojenia instrumentu. Może to również wyeliminować brzęczenie strun jakie może pojawiać się przy zbyt szerokich progach. W instrumentach dawnych spotkać można też progi w innych kształtach takie jak progi proste, bez wyszczególnionej korony jednak nie są one popularne w dzisiejszych czasach m.in. ze względu na fakt korzystania z innych strun niż jelitowe.

Jaki rozmiar progów wybrać?

Różne firmy korzystają z określeń typu small, vintage, medium, medium-jumbo czy jumbo do określania wielkości progów. Niestety określenia te są bardzo niedokładne i wprowadzają wiele zamieszania. Dlatego najlepiej posługiwać się wymiarami z których najważniejsze dla muzyka to szerokość oraz wysokość korony progu. Bardzo ogólnie można założyć, że progi o szerokości do 2mm to progi typu small/vintage, progi w okolicy 2-2,5mm to rozmiary medium lub medium-jumbo a wszystkie szersze to progi określane jako jumbo.

Wysokie i szerokie progi bardzo ułatwiają grę przy wykorzystaniu nowoczesnych technik legato, podciąganie strun oraz są bardziej wytrzymałe i odporne na zużycie.

Progi o węższym profilu mogą spodobać się bardziej osobom grającym więcej akordowo i szukającym większej precyzji strojenia.

Duże progi mogą też zmienić brzmienie instrumentu na jaśniejsze, bardziej metaliczne.

Dostępne są też progi szerokie ale niskie, podobne do tych dzięki którym wybrane gitary Gibsona uzyskały miano „fretless wonder”. Takie progi są nieco mniej żywotne ale zapewniają niesamowity komfort grania.

Jakie progi wybrać do gitary elektrycznej?

Najbardziej popularnymi rozmiarami do gitar elektrycznych są progi o szerokości 2,3mm, 2,5mm oraz 2,8mm. Większość muzyków preferuje wysokie progi gdyż ułatwiają one podciąganie strun. Najczęściej wybierane są progi z materiału 18% nickel-silver choć w ostatnich latach popularność zyskują progi ze stali nierdzewnej. Wiele osób twierdzi że po wymianie progów niklowych na stalowe instrument brzmi jaśniej ale ich trwałość jest niesamowita.

Jakie progi wybrać do gitary akustycznej?

W gitarze akustycznej najczęściej spotyka się progi stosunkowo wąskie ok 2,00mm. Na gitarze akustycznej raczej nie stosuje się technik takich jak podciąganie strun a więc ich trwałość nie jest już tak istotna dlatego wiele osób wybiera progi dość niskie i miękkie. Niektórzy lutnicy wybierają jednak materiały typu brąz lub EVO-Gold które mogą podkreślić walory brzmieniowe dobrych instrumentów a przy okazji zapewniają wyśmienitą trwałość oraz ekskluzywny wygląd.

Jakie progi wybrać do gitary klasycznej?

Z racji stosowania strun nylonowych do gitar klasycznych można z powodzeniem stosować najmiększe progi. Dlatego w wielu tanich instrumentach znajdziemy progi mosiężne lub z materiału 12% nickel-silver. Do najlepszych instrumentów polecamy progi tytanowe które charakteryzują się świetną wytrzymałością, rewelacyjnym brzmieniem oraz minimalną wagą.

Jakie progi wybrać do gitary basowej?

Wiele osób uważa, że w basie powinno stosować się dość duże progi choć w rzeczywistości w starszych instrumentach możemy spotkać bardzo wąskie i niskie progi typu vintage. W aktualnie produkowanych modelach spotkamy raczej progi typu medium lub medium-jumbo.