EFEKTY GITAROWE

Efekty gitarowe możemy podzielić na kilka grup w zależności od zastosowania i rodzaju zmian jakie wprowadzają. Znaczna większość efektów wymaga jakiejś formy zasilania znajdziemy więc na rynku szeroką gamę zasilaczy dostosowanych do konkretnych typów urządzeń. Do połączenia efektów z instrumentem i wzmacniaczem oraz zasilaniem potrzebne są też odpowiednie przewody. Aby jednak nie zginąć w gąszczu przewodów luźno splątanych na ziemi warto zastanowić się nad wykorzystaniem odpowiedniej deski zwanej popularnie pedalboard.

Multi-efekt czy kostki?

Standardowe efekty gitarowe, zwane czasami kostkami, zazwyczaj zmieniają brzmienie w jeden, konkretny sposób. Jeśli chcemy uzyskać brzmienie z wieloma efektami będziemy potrzebowali wielu pojedynczych kostek lub urządzenia zwanego multi-efektem.

Multi-efekt to urządzenie które zawiera w sobie większą ilość efektów różnego typu. Pozwalają one na korzystanie z kilku efektów jednocześnie i zapisanie utworzonych w ten sposób brzmień w odpowiednich bankach które można później z łatwością przywoływać w odpowiednim momencie. Najczęściej posiadają też fabrycznie przygotowane brzmienia w taki sposób aby pokazać możliwości urządzenia.

Tanie multi-efekty są bardzo dobrym rozwiązaniem dla początkujących muzyków którzy nie znają brzmienia poszczególnych efektów. Korzystając z zestawu efektów zawartych w takim urządzeniu początkujący gitarzysta może nauczyć się jak brzmią i jak wykorzystywać poszczególne efekty.

Dostępne są też drogie, profesjonalne multi-efekty które posiadają znacznie większe możliwości i zazwyczaj znacznie lepsze brzmienie. Są to urządzenia dedykowane dla muzyków którzy szukają dużej różnorodności brzmień i dużej mobilności jednocześnie.

Pojedyncze kostki są świetnym rozwiązaniem dla bardziej doświadczonych muzyków gdyż olbrzymia ilość  efektów tego samego typu może powodować mętlik w głowie dla początkującego. Tak szeroka paleta efektów daje jednak niesamowitą elastyczność w kształtowaniu brzmienia gdyż efekty różnych typów i od różnych producentów możemy łączyć ze sobą w poszukiwaniu własnego, wymarzonego brzmienia. Zazwyczaj takie rozwiązanie jest jednak bardziej kosztowne oraz wymaga dodatkowych akcesoriów takich jak specjalne zasilacze i pedalboardy.

Jakie są typy efektów gitarowych?

Większość efektów można w dość prosty sposób podzielić na kilka kategorii.

Jednym z najważniejszych „efektów” w arsenale każdego gitarzysty powinien być stroik czyli tuner.

Przestery to najbardziej popularna grupa efektów, szczególnie w muzyce rockowej i popularnej. Efekty tego typu zmieniają brzmienie instrumentu poprzez przesterowanie co pozwala uzyskać klasyczne rockowe brzmienie bez rozkręcania wielkiego wzmacniacza lampowego do głośności przy których pękają uszy. W tej grupie znajdziemy takie typy efektów jak overdrive, distortion czy fuzz.

Efekty dynamiczne to efekty operujące dynamiką dźwięku takie jak pedały volume, boostery, kompresory czy bramki szumów.

Efekty filtrujące jak wskazuje nazwa filtrują brzmienie gitary a należą do nich takie efekty jak korektor graficzny (EQ albo equalizer), Wah-wah czy talk-box.

Efekty modulacyjne zmieniają oryginalny sygnał instrumentu w czasie i w fazie. Do tej grupy efektów należą m.in. chorus, phaser, flanger, tremolo i vibrato.

Efekty zmieniające wysokość dźwięku takie jak pitch shifter czy harmonizer.

Efekty zmieniające dźwięk w czasie to na przykład delay, echo, reverb (pogłos) ale także looper.

Na rynku istnieją również efekty które nie pasują do żadnej z powyższych grup. Możne by je ująć w grupie „inne” a wchodzić w to mogą symulatory wzmacniaczy, kolumn gitarowych, symulator gitary akustycznej i podobne. Tutaj wrzucić też można całą masę efektów nietypowych i dziwnych.

Powyższe grupy są dość luźne i pewnie każdy gitarzysta podzielił by je trochę inaczej więc prosimy o wyrozumiałość.

Ważne jest to, że efekty te można ze sobą łączyć, nawet efekty z tej samej grupy, i to w różnej kolejności. W ten sposób można uzyskać ciekawe i nietypowe brzmienia które mogą zainspirować nas do stworzenia nowej muzyki. Oczywiście, istnieją ogólne wytyczne jak powinniśmy łączyć efekty ze sobą ale, jeśli mamy cel i powód jest słuszny to wszystkie chwyty dozwolone. Bądźcie kreatywni i nie dajcie się zaszufladkować!

Dlaczego potrzebujesz akcesoriów do efektów?

Jeśli korzystasz z jednego czy dwóch efektów to być może nie potrzebujesz niczego prócz kilku przewodów do ich podłączenia. Jeżeli jednak korzystasz z większej ilości efektów warto zastanowić się nad rozwiązaniami które ułatwiają ich wykorzystanie.

Przy dużej ilości efektów trudność może pojawić się w sytuacji gdy ze zwrotki którą gramy na pięknym, czystym brzmieniu z chorusem i reverbem chcemy wejść na solo z mięsistym przesterem i długim delayem ale już bez chorusa. W jednej chwili będziemy musieli wyłączyć dwa efekty i włączyć dwa następne. Ośmiornica poradzi sobie z tym raczej bez trudu ale my nogi mamy tylko dwie a na jednej trzeba jeszcze stać…

Na szczęście z pomocą przychodzą nam producenci którzy oferują pedalboardy, przełączniki, złączki, zasilacze, kabelki, nakładki, rzepy i całą masę innych drobiazgów które ułatwiają korzystanie z efektów.

Warto pamiętać, że kolekcja efektów, szczególnie takich dobrej jakości, potrafi kosztować więcej niż niejedna gitara. Dlatego warto poważnie zastanowić się nad ich ochroną inwestując w porządną skrzynię lub inny pedalboard oraz solidny zasilacz.

To może jednak multi…?

Ograniczeni jesteśmy do możliwości i brzmień jaki oferuje producent w danym urządzeniu ale patrząc na możliwości nowoczesnych multi-efektów trudno nazwać to ograniczeniem…

Solidny multi-efekt nowej generacji zapewnia bardzo wysoką jakość dźwięku, olbrzymie możliwości obrabiania i kształtowania dźwięku, dodatkowe wyjścia pozwalające bez problemu nagłośnić gitarę bez konieczności wykorzystywania wzmacniacza gitarowego a nawet nagrywać gitarę bezpośrednio na komputer. Jeśli uda nam się przebrnąć przez gąszcza menu i ustawić odpowiadające nam brzmienie to za jednym muśnięciem stopy możemy przejść z mrocznych brzmień metalowych po wesołe funk czy nawet elektronikę jeśli tylko mamy na to ochotę.

Dobry, markowy multi-efekt to całkiem spory wydatek ale przy porównaniu tego do równie solidnego pedalboardu zazwyczaj wyjdziemy na plus wybierając multi.